Phòng Địa chất Đệ tứ

1. Chức năng nhiệm vụ  

- Nghiên cứu chuyên sâu về các vấn đề địa chất trong kỷ Đệ tứ và các đối tượng địa chất liên quan đến kỷ Đệ tứ và các vấn đề về môi trường, đánh giá tác động môi trường.

2. Ban lãnh đạo

- Trưởng phòng: TS. Mai Thành Tân

3. Hướng nghiên cứu

- Nghiên cứu các vấn đề cơ bản của Địa chất Đệ tứ, đánh giá tiềm năng khoáng sản trong trầm tích Đệ tứ, nghiên cứu sinh địa tầng Kainozoi, nghiên cứu môi trường địa chất; nghiên cứu địa khảo cổ.

- Nghiên cứu các vấn đề trong lĩnh vực môi trường như: Quy hoạch bảo vệ môi trường, xây dựng chiến lược bảo vệ môi trường, đánh giá tác động môi trường đối với các dự án và đánh giá tác động môi trường chiến lược.

4. Trang thiết bị

- Phòng gia công mẫu cổ sinh: máy cất nước, máy sấy

- Các kính hiển vi soi mẫu cổ sinh

- Máy phân tích độ hạt laser LA960

- Hệ thống máy tính và các phần mềm xử lý số liệu

- Các thiết bị đo chất lượng môi trường ngoài thực địa: chất lượng không khí, vi khí hậu, ồn, rung, chất lượng nước

- Thiết bị đo sâu dưới nước Sonar

5. Nhân lực

          - Tổng số: 05

          - Số biên chế: 05

          - Tiến sĩ: 01

          - Thạc sĩ: 04

6. Các công trình đã nghiên cứu và nhiệm vụ khoa học công nghệ (trong 10 năm)

6.1. Chủ trì hoặc tham gia các đề tài cấp nhà nước

- Nghiên cứu môi trường địa chất khu di tích khảo cổ Hoàng thành Thăng Long. Đề tài cấp nhà nước 2004-2008

- Nghiên cứu các điều kiện tự nhiên và môi trường vùng biển Tây Nam, phục vụ phát triển kinh tế và bảo vệ an ninh chủ quyền quốc gia. Thực hiện đề tài nhánh về môi trường địa chất. 2006 – 2009.

- Nghiên cứu biến động cửa sông và môi trường trầm tích Holocen – Hiện đại vùng ven bờ châu thổ sông Cửu Long, phục vụ phát triển bền vững kinh tế xã hội. 2006 – 2009.

- Nghiên cứu tác động của hồ Trị An đến môi trường địa chất lưu vực sông Đồng Nai. 2009 – 2012.

- Nghiên cứu một số dạng tai biến địa chất điển hình phục vụ phát triển kinh tế - xã hội khu vực Tây Nguyên. Đề tài TN3/T04 thuộc Chương trình Tây Nguyên 3. 2011 – 2013. Chủ nhiệm – Nguyễn Xuân Huyên

- Nghiên cứu đánh giá nguy cơ trượt lở đất khu vực xã Đồng Bảng, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình và đề xuất các giải pháp phòng tránh. Nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp thiết mới phát sinh ở địa phương. Bộ Khoa học và Công nghệ. 2012 – 2014.

6.2. Các đề tài khác

- Phòng Địa chất Đệ tứ đã chủ trì hoặc tham gia thực hiện nhiều đề tài , hợp đồng khoa học công nghệ theo các hướng: cổ sinh, địa tầng và cổ địa lý Đệ tam, Đệ tứ, địa khảo cổ, địa chất môi trường, tai biến địa chất, . . . thuộc các chương trình nghiên cứu cơ bản, đề tài cấp Viện HLKHCNVN, Viện HLKHXH, các tỉnh thành, các công ty tìm kiếm thăm dò khai thác dầu khí và các doanh nghiệp khác

6.3. Các bài báo khoa học

- Đinh Văn Thuận, 2007. Distribution of mangroves during holocene in the Red River delta. Tạp chí Địa chất (series B)

- Mai Thành Tân, Phan Trọng Trịnh, 2007. Nghiên cứu biến động bờ biển Thừa Thiên – Huế bằng viễn thám. Tạp chí Các Khoa học về Trái đất. 29(1),18-29.

- Nguyễn Địch Dỹ, Đinh Văn Thuận, Mai Thành Tân, Vũ Văn Hà, Nguyễn Trọng Tấn, Nguyễn Thị Linh Giang, 2007. Liên hệ địa tầng Kainozoi tại các đồng bằng ven biển Trung trung bộ. Tạp chí Các Khoa học về Trái đất. 29(4),289-295.

- Đỗ Văn Tự, Nguyễn Địch Dỹ, Nguyễn Trọng Tấn, Mai Thành Tân, Văn Đức Tùng, Vũ Văn Hà, 2007. Đặc điểm địa chất trũng Kainozoi Cha Cang - Mường Toong. Tạp chí Các Khoa học về Trái Đất, T.29, (2), tr.146-153. Geological charaterictis of Cha Cang - Muong Toong Cenozoic depression. J. Sciences of the Earth, Ha Noi, 29(2), pp.146-153

- Phan Trong Trinh, Mai Thanh Tan, Ngo Van Liem, Hoang Quang Vinh, Nguyen Van Huong, Dinh Van The, Closson D. et Ozer A., 2007. Apport de la télédétection à l’étude des failles actives et des risques sismiques au nord du Viêtnam. Télédétection, vol 7(1-2-3-4), 465-481.

- Dau Hien, Vu Van Ha, Mai Thanh Tan, 2007. Preliminary study of weathering crust for changing plantation. VNU Journal of Science, Earth Sciences 23 (2007) 231‐234.

- Phan Trọng Trịnh, Bùi Văn Thơm, Nguyễn Hồng Phương, Hoàng Quang Vinh, Ngô Văn Liêm, Nguyễn Văn Hướng, Mai Thành Tân, Nguyễn Đăng Túc, 2008. Vai trò của hoạt động kiến tạo trẻ và kiến tạo hiện đại tới tai biến địa chất miền Trung và vùng biển lân cận. Tạp chí Các khoa học về Trái Đất, 30 (4), 396-407.

- Nguyễn Địch Dỹ, Đinh Văn Thuận, Nguyễn Trọng Tấn, Vũ Văn Hà, Lê Đức Lương, Phan Đông Pha, 2010.  Địa tầng Kainozoi tại các đồng bằng ven biển Nam Trung Bộ. Tạp chí Các khoa học về Trái Đất, 32 (1), 1-7

- Nguyễn Địch Dỹ, Doãn Đình Lâm, Vũ Văn Hà, Nguyễn Trọng Tấn, Đặng Minh Tuấn, Nguyễn Minh Quảng, Nguyễn Thị Thu Cúc, 2010. Phân vị địa tầng mới - Hệ tầng Bình Đại, tuổi Holocen sớm vùng cửa sông ven biển Châu thổ sông Cửu Long. Tạp chí Các khoa học về Trái Đất, 32 (4), 235-242.

- Le Duc Luong, Ryuichi Shinjo, 2011. Determination of rare earth elements in small-volume seawater by off-line preconcentration system and inductively coupled plasma - mass spectrometry. Bull. Fac. Sci. Univ. Ryukyus, No 92, page 17-22. ISSN: 0286-9640.

- Nguyễn Văn Hoàng, Đinh Văn Thuận, Nguyễn Đức Rỡi, Lê Đức Lương, 2012. Nghiên cứu đánh giá ảnh hưởng của hồ Trị An đến động thái mực nước dưới đất khu vực hạ lưu. Tạp chí các Khoa học Trái đất, ISSN: 0886-7187, T34, S4, tr.465-476. Study on the impact of the Tri An reservoir on its downstream groundwater level regime. Vietnam Journal of Earth Sciences, V.34, No.4, pp.465-476.

- Phan Trọng Trịnh, Ngô Văn Liêm, Nguyễn Văn Hướng, Hoàng Quanh Vinh, Bùi Văn Thơm, Bùi Thị Thảo, Mai Thành Tân, Nguyễn Hoàng, 2012. Late Quaternary tectonics and seismotectonics along the Red River fault zone, North Vietnam. Earth Science Reviews ISSN: 0012-8252, V.3-4, No.114, pp.224-235.

- Nguyễn Địch Dỹ, Nguyễn Văn Tạo, Trịnh Thị Thanh Hà, Vũ Văn Hà, Nguyễn Trọng Tấn, Lê Đức Lương, 2013. Lại bàn về thang địa tầng kỷ Đệ tứ. Tuyển tập Hội nghị khoa học địa chất biển toàn quốc lần thứ II, tr 393 – 397. Reconsideration on chronostratigraphic chart of Quaternary. Proceeding of the second national scientific conference on marine geology, pp.393-397.

- Đinh Văn Thuận, Vũ Văn Hà, Mai Thành Tân, Nguyễn Trọng Tấn, Lê Đức Lương, Nguyễn Văn Tạo, Trịnh thị Thanh Hà, 2013. Đặc điểm trầm tích hồ thủy điện Trị An. Tạp chí Các Khoa học Trái đất, T35, S3, tr.130-136. Characeristics of sediments in Tri An hydropower lake. Vietnam Journal of Earth Sciences, V.35, No.3, pp.130-136.

- Trần Tân Văn, Nguyễn Đại Trung, Vũ Văn Hà, Trịnh Thị Thúy, 2013. Những kết quả nghiên cứu ban đầu về trầm tích Đệ tứ và sự dao động mực nước biển vùng quần thể danh thắng Tràng An (Ninh Bình). Tạp chí Địa chất, ISSN 0866-7381, loạt A, S.338-339, tr.59-76. Initial reasearch results on quaternary sediments and sea level changes in the Trang An landscape complex (Ninh Binh). Journal of Geology, ISSN 0866-7381, series A, No 338-339, pp. 59-76

- Mai Thành Tân, Đinh Văn Thuận, Vũ Văn Hà, Nguyễn Trọng Tấn, Lê Đức Lương, Trịnh Thị Thanh Hà, Nguyễn Văn Tạo, Nguyễn Công Quân, 2014. Nghiên cứu bồi lắng lòng hồ Trị An bằng phương pháp phân tích hạt nhân, địa chất kết hợp với hệ thông tin địa lý (GIS). Tạp chí Các Khoa học Trái đất, ISSN: 0886-7187, T36, S1, tr.51-60. Assessment of sedimentation in Tri An reservoir herein is based on sounding data and sedimentary thickness data. Vietnam Journal Of Earth Sciences, V.36, No.1, pp.51-60.

- Mai Thành Tân, Nguyễn Văn Tạo, 2014. Nghiên cứu đánh giá trượt đất khu vực Thừa Thiên - Huế. Tạp chí Các Khoa học Trái đất. ISSN: 0886-7187, T36, S2, tr.121-130. Studying landslides in Thua Thien – Hue province. Vietnam Journal of Earth Sciences, ISSN: 0886-7187, V36, No.2, pp.121-130.

- Mai Thành Tân, Ngô Văn Liêm, Đoàn Anh Tuấn, Nguyễn Việt Tiến, 2015. Phân tích tương quan giữa trượt lở đất và lượng mưa khu vực Mai Châu - Hòa Bình. Tạp chí Khoa học Đại học Quốc gia Hà Nội: Các Khoa học Trái đất và Môi trường, ISSN:0866-8612, T31, S4, tr.51-63. Correlation analysis between landslides and rainfall in Mai Chau district, Hoa Binh province. VNU journal of Science: Earth and Environmental Sciences, ISSN:0866-8612, V31, No.4, pp.51-63.

- Mai Thành Tân, Ngô Văn Liêm, Nguyễn Việt Tiến, Đoàn Anh Tuấn, Nguyễn Văn Tạo, 2015. Đánh giá trượt lở trên cơ sở xây dựng bản đồ nhạy cảm theo xác suất - trường hợp xã Đồng Bảng, huyện Mai Châu - tỉnh Hòa Bình. Tạp chí Địa kỹ thuật, ISSN: 0868-279X, T19, S3, tr.24-34. Landslide assessment based on probabilistic susceptibility mapping – case of Dong Bang commune, Mai Chau district, Hoa Binh province . Vietnam Geotechnical Journal, ISSN: 0868-279X, V19, No.3, pp.24-34.

- Mai Thanh Tan, Doan Anh Tuan, Bui Van Thom, Nguyen Viet Tien, Do Van Binh, Ngo Van Liem, Van Duc Tung, Lai Hop Phong, Bui Van Chum, Vu Van Ha, 2016. Landslide hazards in Dongbang commune, Maichau district, Hoabinh province and preventing measures. International Symposium: Geodynamic &geohazards in Vietnam and neighboring regions. 112-114. Hanoi 23rd-25th Oct. 2016. Publishing House for Science and Technology. ISBN 987-604913493-7

- Nguyễn Thùy Dương, Đinh Văn Thuận, 2016. Ý nghĩa của phương pháp phân tích bào tử, phấn hoa trong nghiên cứu môi trường trầm tích  Holocen vùng đồng bằng Sông Hồng. Tạp chí Khoa học Đại học Quốc gia Hà Nội: Các Khoa học Trái đất và Môi trường. 32 (2S), 249-257. 2016. ISSN:0866-8612

- Trần Thị Thúy Vân, Nguyễn Thu Nhung, Mai Thành Tân, Nguyễn Diệu Trinh, 2017. Đánh giá biến động hiện trạng sử dụng đất thành phố Sơn La (giai đoạn 2003 – 2014Tạp chí Khoa học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội. ISSN 2354-1059 , T.62, Số 3, tr.199-210

- Le Duc Luong, Ryuichi Shinjo, Nguyen Hoang, Renat B. Shakirov, Nadezhda Syrbu, 2018. Spatial variations in dissolved rare earth element concentrations in the East China Sea waters. Marine Chemistry, No 205, page 1-15. ISSN: 0304 – 4203. DOI: 10.1016/j.marchem.2018.07.004.

- Đinh Văn Thuận, Mai Thành Tân, Vũ Văn Hà, Lê Đức Lương, Trịnh Thị Thanh Hà, Nguyễn Văn Tạo, 2018. Nghiên cứu môi trường địa chất - cổ địa lý Holocen với nhiệm vụ bảo tồn di sản Hoàng thành Thăng Long. Tọa đàm Khoa học quốc tế: Chia sẻ kết quả nghiên cứu, bảo tồn và phát huy gí trị di sản thế giới khu trung tâm Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội, 128-156.

6.4. Sách xuất bản

- Biến động cửa sông và môi trường trầm tích Holocen-hiện đại vùng ven biển châu thổ sông Cửu Long, 2012. Nguyễn Địch Dỹ (chủ biên), Doãn Đình Lâm, Phạm Quang Sơn, Vũ Văn Hà, Vũ Văn Vĩnh, Nguyễn Trọng Tấn, Đặng Minh Tuấn. NXB KHTN&CN, 252tr.

- Nghiên cứu tai biến địa chất Thừa Thiên Huế bằng tích hợp công nghệ viễn thám và hệ thống thông tin địa lý, 2013. Phan Trọng Trịnh (chủ biên), Mai Thành Tân. NXB Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, 299tr.

- Các phân vị địa tầng Đệ tứ Việt Nam, 2016. Nguyễn Địch Dỹ (Chủ biên), Đặng Văn Bào, Vũ Quang Lân, Đinh Văn Thuận, Ngô Quang Toàn, Nguyễn Ngọc Hoa. NXB Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, 190 tr.

6.5. Sách dịch

- Vũ Tuấn Anh, Vũ Văn Phái, Vũ Lê Phương, Mai Thành Tân, 2015. Địa mạo và thay đổi môi trường toàn cầu. NXB Đại học Quốc gia Hà Nội. Dịch từ nguyên bản tiếng Anh: Geomorphology and Global Environmental change. Olav Slaymaker, Thomas Spencer, Christine Embleton-Hamann. Cambridge University Press 2009.